(പരിസ്ഥിതി ക്ല ബ്ബ് വയനാട്ടിലെ തോല്പ്പെട്ടി വന്യജീവിസങ്കേതത്തില്‍ സംഘടിപ്പിച്ച ത്രിദിനസഹവാസത്തെക്കുറിച്ച് വിവേക് മോഹന്‍ 10 എ തയ്യാറാക്കിയ വിവരണം)
മഞ്ഞുപെയ്യുന്ന ധനുമാസക്കുളിരില്‍ കുളിച്ചുനില്‍ക്കുന്ന വയനാട്ടിലെ തോല്പ്പെട്ടി വന്യജീവിസങ്കേതം കാണാന്‍,അറിയാന്‍,പഠിക്കാന്‍,ഞങ്ങള്‍ പോവുകയാണ്. പി.വത്സലയുടെ “കാവലി”ലെ ജോഗിയുടെ നാട് എന്നതിലുപരി എന്റെ നാടാണ് വയനാട്. മൂന്ന് ദിവസത്തേക്കുള്ള ക്യാമ്പിന്റെ മുന്നൊരുക്കം പൂര്‍ത്തിയാക്കി ഞാന്‍ 9.15 ഓടെ സ്കൂളില്‍ എത്തി. ബേഗൂരിലേക്ക്,ബേഗുകളുമായി ഞങ്ങള്‍ ബസ്സും കാത്തിരുന്നു. ഏറെ വൈകാതെ ബസ്സും എത്തി. 10.45ന് ഞങ്ങള്‍ യാത്രയാരംഭിച്ചു.
ഞങ്ങളുടെ യാത്രാസംഘം ഇപ്പോള്‍ പൂര്‍ണ്ണമല്ല. നാലുപേര്‍കൂടികയറുവാനുണ്ട്. ഇരിട്ടി വരെയുള്ള യാത്രയ്ക്കിടയില്‍ മനോഹരദൃശ്യങ്ങള്‍ കണ്ടു. പഴശ്ശി അണകെട്ടടച്ചതുകൊണ്ടുണ്ടായ വിശാല ജലപ്പരപ്പില്‍ അകേഷ്യ മരത്തിന്റെ പച്ചപ്പ് കണ്ണിന് കുളിര്‍വീശുന്നതായിരുന്നു ആ മനോഹരചിത്രം. യാത്രയില്‍ റിഷാദിന്റെ അടുത്തിരുന്നത് നന്നായി. കാരണം ഇടയ്ക്ക് കിട്ടുന്ന ബേക്കറി സാധനങ്ങളില്‍ അവന് കിട്ടിയതില്‍ ഭൂരിഭാഗവും അവന് എനിക്ക് തന്നിരുന്നു.വൈകാതെ ഞങ്ങള്‍, മഴക്കാടിന്റെ പശ്ചാത്തലമുള്ള കറുത്തപാത, പേര്യ ചുരം, കയറാന്‍ ആരംഭിച്ചു.
സൈലന്റ് വാലിയില്‍പ്പോയ വെള്ളിയാഴ്ച പോലെ ഇന്ന് അഞ്ചാം തീയ്യതിയും വെള്ളിയാഴ്ചയാണ്. അതുക്കൊണ്ടുതന്നെ പലര്‍ക്കും ഇന്ന് പള്ളിയില്‍ പോകേണ്ടത് അത്യാവശ്യ മാണ്. അതിനായി,1മണിക്ക് പേര്യയില്‍ വണ്ടി നിര്‍ത്തി. പള്ളിയില്‍ പോകാത്ത മറ്റുമതക്കാര്‍ ഈ സമയം പള്ള നിറയ്ക്കാന്‍ ഉപയോഗിച്ചു.പള്ളിയില്‍ പോയവര്‍ തിരിച്ചുവന്നതിന് ശേഷം വീണ്ടും യാത്രയാരംഭിച്ചു.മാര്‍ഗ്ഗമദ്ധ്യേ ഞങ്ങള്‍ ഉച്ചഭക്ഷണം കഴിച്ചു. മാനന്തവാടിയില്‍ ബൈനോക്കുലറുമായി, അമ്മൂമ്മയോടൊപ്പം,അമ്മ എന്നെ കാത്തുനില്‍പ്പുണ്ടായിരുന്നു.ബൈനോക്കുലര്‍ വാങ്ങി, ഞങ്ങള്‍ ചരിത്രപ്രധാനമായ പഴശ്ശിസ്മാരകത്തില്‍ എത്തി. കേരളസിംഹം എന്നും,ലോകത്തിലെ ആദ്യ ഗൊറില്ലാ പോരാളി, എന്നും അറിയപ്പെട്ട പഴശ്ശി, ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായുള്ള ഒരേറ്റുമുട്ടലില്‍, 1805 നവംബര്‍ 30ന് കൊല്ലപ്പെടുകയും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭൗതികശരീരം, പൂര്‍ണ്ണബഹുമതിയോടെ ഇവിടെ എത്തിച്ച് സംസ്കരിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ചരിത്രം. അതിനുശേഷം, സമീപമുള്ള മ്യൂസിയവും കണ്ടു. അനേകവര്‍ഷം പഴക്കമുള്ള വീരക്കല്ലുകള്‍,അമ്പും വില്ലും, തുടങ്ങിയ ചരിത്രവസ്തുക്കള്‍ അവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇതൊന്നും വയനാട്ടുകാരനായ ഞാന്‍ ഇതിനുമുമ്പ് കണ്ടിട്ടില്ല എന്നത് (പഴശ്ശിസ്മാരകവും മ്യൂസിയവും കണ്ടിട്ടില്ല എന്നത്) എന്നെ ലജ്ജിപ്പിക്കുന്ന കാര്യ മായിരുന്നു.
3.40ഓടെ 34 കുട്ടികളും 8 അധ്യാപകരും ഉള്ള ഞങ്ങളുടെ സംഘത്തെ ബേഗൂര്‍സ്വാഗതം ചെയ്തു. ബേഗൂര്‍വന്യജീവീസങ്കേതകാര്യാലയത്തില്‍ പേര് രജിസ്റ്റര്‍ചെയ്തതിന് ശേഷം ഞങ്ങള്‍ ആണുങ്ങള്‍ക്ക് താമസിക്കുവാനുള്ള മുളകൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ ഷീറ്റുമേഞ്ഞ വാസസ്ഥലത്തെത്തി. ഇവിടുത്തെ ഉദ്യോഗസ്ഥരായ സുധാകരന്‍, കൃഷ്ണദാസ് എന്നിവര്‍ ഞങ്ങള്‍ക്ക് ഔപചാരികമായ സ്വാഗതമോതി. കൂടെ ഇന്നത്തെപരിപാടിയെ പറ്റിയും, പെണ്ണുങ്ങളുടെ താമസസ്ഥലത്ത് രാത്രിയില്‍ വാതിലില്‍ മുട്ടുന്നതുകേട്ടാല്‍ പേടിക്കേണ്ടെന്നും, അത് മാനുകളായിരിക്കുമെന്നും സൂചിപ്പിച്ചു. വാതില്‍ മുട്ട്കേട്ട് തുറക്കുമ്പോള്‍ ആരെയും കാണാതെ പേടിക്കാതിരിക്കാനാണ് പറഞ്ഞുതന്നത്. ഇതിന് ശേഷം ഞങ്ങള്‍ ബാവലിപ്പുഴയുടെ ഭാഗമായ കാളിന്ദിപ്പുഴയുടെ തണുപ്പില്‍ മുങ്ങിത്തോര്‍ത്തി. പിന്നീട് ആ തണുപ്പില്‍ ചൂടുപകരുന്ന ഉന്മേഷകരമായ ചായകുടി. 6.10ന് സുധാകരന്‍ സാറിന്റെ ക്ലാസ് ആരംഭിച്ചു. റാഷിന ക്ലാസിന് നന്ദിപറഞ്ഞു. രാത്രിയുടെ തണുപ്പില്‍ ഞങ്ങള്‍ ചൂടുവസ്ത്രങ്ങള്‍ ധരിച്ചു,സ്വാദേറിയ ചൂട് ചോറ് കഴിച്ചു. കാട്ടാനയും ,കാട്ടിയും, കടുവയും, മയിലും,മാനും വിഹരിക്കുന്ന കാടിനരികിലിരുന്ന് സംസാരിക്കുമ്പോള്‍, ഞങ്ങളുടെ വായില്‍ നിന്ന് തണുപ്പ് കാരണം പുക പോയിരുന്നു.താമസസ്ഥലത്തെ മുളയിഴകള്‍ക്കിടയിലൂടെ കടന്നു വരുന്ന കുളിരമ്പുകള്‍ ഞങ്ങളെ മരവിപ്പിച്ചു. എങ്കിലും ആ കൊടും തണുപ്പിനെ അനുഭവമാക്കി, ഞങ്ങള്‍ ഉറങ്ങാന്‍ പരമാവധി ശ്രമിച്ചു.
ഇന്ന് 6.1.07 ശനി. ഇന്നാണ് ഞങ്ങളുടെ വനയാത്ര. ഇപ്പോള്‍ സമയം 6.45. അന്‍ഫീര്‍തയ്യാറാക്കിയ തീക്കൂനയ്ക്കരികില്‍ നിന്നു.പിന്നീട് കട്ടന്‍കാപ്പി കുടിച്ചു. 8.10ന് ഉപ്പുമാവും പഴവും കഴിച്ചു. ഏത് ക്യാമ്പിലും, പ്രഭാതഭക്ഷണം മിക്കവാറും ഉപ്പുമാവ് ആയിരിക്കും. ഇതിനിടയില്‍ നാല് വിരുതന്മാര് നാല് കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ള പള്ളിയിലേക്ക് നടന്നു. ആനയിറങ്ങാന്‍ സാധ്യ തയുള്ളതാണ് ആ വഴി. അതിനാല്‍ തന്നെ നാരായണന്‍മാഷും,പപ്പേട്ടനും വണ്ടിയില്‍ അവരെ തേടിയിറങ്ങി. അല്‍പസമയത്തിനകം അവരെ കണ്ടെത്തി തിരിച്ചുവരികയും ചെയ്തു. റിഷാദ്,നുഫൈല്‍,അന്‍ഫീര്‍,ധനേഷ് എന്നീ നാല് വിരുതന്മാര് താമസസ്ഥലത്ത് ഹാജരായി.തലേദിവസം ചറപറ വര്‍ത്തമാനം പറഞ്ഞിരുന്ന അന്‍ഫീറിന്റെ വായ അധ്യാപകരുടെ ചോദ്യശരങ്ങളാല്‍ മൂടപ്പെട്ടു. അല്‍പമെന്തെങ്കിലും പറഞ്ഞത് റിഷാദാണ്.
ഞങ്ങള്‍ ഫോറസ്റ്റ് ഗാര്‍ഡുമാരായ – അബുസാറിനും,മഹേഷ്സാറിനും മറ്റുരണ്ടുപേര്‍ക്കും ഒപ്പം വണ്ടിയില്‍ 8.40ന് കാട്ടിലേക്ക് യാത്രയാരംഭിച്ചു. യാത്രക്കിടയില്‍ സുന്ദരിയായ നീലവര്‍ണ്ണക്കാരി മയിലിനെയും, ദൂരെയായി ഒരു ഗജവീരനെയും കണ്ടു. ഇനി കാട്ടിലേക്ക് നടന്നാണ് യാത്ര. കരടിയുടെ ഇഷ്ട ഭക്ഷണമായ കൊന്നക്കായ്ക്കുള്ളിലെ ചെറിയ ഭാഗം ഞാനും രുചിച്ചുനോക്കി.കരിമരുതിനും, കാട്ടുതേക്കിനും, കാട്ടിലെ നഗ്നസുന്ദരി വെണ്ടേക്കിനും അരികിലൂടെ ഞങ്ങള്‍ ദാസന്‍ കോട്ടയിലെത്തി. അവിടെ നയനോത്സവകരമായ ഒരു കൃത്രിമ തടാകവും, തടാകത്തിന് മാറ്റുക്കൂട്ടുന്നതരത്തില്‍ തടാകനടുവില്‍ ഇലയില്ലാത്ത
ഒരു മരവും കണ്ടു. ഉണ്ടയില്ലാത്തതോക്കുമായി ഉന്നം പിടിച്ചതും, ഒരുപ്രത്യേ കതരം പുഴുവിനെ കണ്ടതും അവിടെ വെച്ചാണ്. അവിടെ വിട്ട് ഞങ്ങള്‍ ഒരു ടവറില്‍ എത്തി. അവിടെ നിന്ന് ഞങ്ങള്‍ കാട്ടിന്റെ വര്‍ണ്ണവൈവിധ്യം ആവോളം ആസ്വദിച്ചു. പിന്നീട് ഇല്ലിമുളം കാടുകളില്‍ ലല്ലലലം ചൊല്ലിവരും തെന്നലുമേറ്റ് നടക്കാനാരംഭിച്ചു. ഇടയ്ക്ക് ഒരു പന്നി മിന്നി മറിഞ്ഞു. നീണ്ടനടത്തത്തിന് ശേഷം,1.30ഓടെ തിരിച്ചെത്തുകയും,1.40ന് ചോറ് കഴിക്കുകയും ചെയ്തു. അല്‍പനേരം വിശ്രമം. അതിന് ശേഷം കുളി. വെള്ളത്തിന് ഇന്നലെയുള്ളത്ര തണുപ്പില്ല.
4.30ന് പത്മകുമാര്‍സാറിന്റെ ക്ലാസ് ആരംഭിച്ചു. ക്ലാസിന് ഞാന്‍ നന്ദി പറഞ്ഞു. പരിസ്ഥി മലിനീകരണ ദോഷങ്ങളും,അവ ഒഴിവാക്കേണ്ട ആവശ്യവും ഒഴിവാക്കേണ്ട മാര്‍ഗ്ഗങ്ങളും അബുസാര്‍ പറഞ്ഞു തന്നു. അതിനുശേഷം ഗംഭീരമായ ക്വിസ് മത്സരം ആരംഭിച്ചു. ഞാനും, ഷനിലും, റാഷിനയും,ടീമാവാം എന്ന് ശട്ടം കെട്ടിയിരുന്നെങ്കിലും അത് നടന്നില്ല. പക്ഷേ ഷനിലും, അന്‍ഫീറും എന്റെ ടീമിലാണ്. ഗോര്‍ (കാട്ടുപശു) എന്നതാണ് ഞങ്ങളുടെ ടീമിന്റെ പേര്. ആദ്യം ഞങ്ങള്‍ പിന്നിലായിരുന്നെങ്കിലും.ഞങ്ങള്‍ പിന്നീട്, പുള്ളിപ്പുലിയേയും,സിംഹത്തേയും, മയിലിനേയുമെല്ലാം തോല്‍പ്പിച്ച് മുന്നേറി. അവസാനം ഞങ്ങള്‍ ജയിച്ചു.
രാത്രി ഭക്ഷണവും കഴിച്ച് ഞങ്ങള്‍ നൈറ്റ് സഫാരിക്കായി തയ്യാറായി നിന്നു. അബുസാറിനും, മഹേഷ്സാറിനുമൊപ്പം ഞങ്ങള്‍ വണ്ടിയില്‍ സവാരി ആരംഭിച്ചു. തിരുനെല്ലിഭാഗത്തേക്കും,തിരിച്ചും, കുറച്ചുദൂരം പിന്നെയും,സഞ്ചരിച്ചു. സഞ്ചാരത്തിനിടയില്‍, ബസ്സിനു പിന്നില്‍ നിന്ന് ഉയര്‍ന്നിരുന്ന കഴുതാരാഗങ്ങള്‍ക്കിടയിലൂടെ,മുമ്പില്‍നിന്ന് പഴയഗാനത്തിന്റെ നേര്‍ത്തസ്വരം ഒഴുകി വന്നിരുന്നു. തിരിച്ചു വരുമ്പോള്‍ മാന്‍കൂട്ടത്തെ കണ്ടു. ദുഷ്യ ന്തനെ നേര്‍ത്തൊരു ലജ്ജയാല്‍ നോക്കുന്ന,തിരിഞ്ഞുനോക്കുന്ന, ശകുന്തളയെപ്പോലെ അനേകം ശകുന്തളമാരെപ്പോലെ, അവയെ കണ്ടപ്പോള്‍ തോന്നി. വഴിയില്‍,അബുസാറിന്റെയും, മഹേഷ്സാറിന്റെയും ക്വാട്ടേഴ്സിനുമുന്നില്‍ അവരെ ഇറക്കി. താമസസ്ഥലത്ത് തിരിച്ചെത്തിയ ഞങ്ങള്‍ 10.10തൊട്ട് 10.45വരെ കലാപരിപാടികള്‍ അവതരിപ്പിച്ചു. ആദ്യ മായി നുഫൈല്‍ ഒരു സിനിമാഗാനം പാടി. പിന്നീട് അഫ്സീല മാപ്പിളപ്പാട്ട് പാടി. മുരളിസാര്‍ മനോഹരമായി കവിത അവതരിപ്പിച്ചു. പത്മനാഭന്‍‍സാറും കവിത അവതരിപ്പിച്ചു. ഞങ്ങളിലെ ഗായകന്‍, പ്രസാദ്സാര്‍ രണ്ട് മനോഹര ഗാനങ്ങള്‍ ആലപിച്ചു.
ഇന്നലയുള്ള തണുപ്പ് ഇന്നില്ല. ഞങ്ങള്‍ ഉറങ്ങാന്‍ കിടന്നു. ആഷിഖ് ഞങ്ങളുടെ അടുത്ത് അല്ല കിടക്കുന്നത്. അതിനാല്‍ ആഷിഖിന്റെ സ്ഥലം ഇപ്പോള്‍ ഒരു 'ഗ' രൂപമാണ് ഉള്ളത്. നുഫൈലിന്റേതാണ് ആ രൂപം. ഇങ്ങനെയെല്ലാം കിടന്നിട്ടും ആഷിഖിന്റെ ഒഴിവ് നികത്താനാവാത്തതാണ്.ഇന്നലെ ഞാന്‍ നുഫൈലിനും, റമീസിനും നടുവിലായിരുന്നുവെങ്കില്‍ ഇന്ന് നുഫൈലിനും, റിഷാദിനും നടുവിലാണ്. പലരും മയക്കത്തിലേക്ക് വഴുതിവീഴുമ്പോള്‍ ഞാനും,അന്‍ഫീറും,,റിഷാദ് തന്ന കടല തിന്നുകയായിരുന്നു. പിന്നീടെപ്പോഴോ ഞങ്ങളും മയക്കത്തിലേക്ക് വഴുതിവീണു.
ആറ് മണിയോടെ ഞാനെഴുന്നേറ്റു പുറത്ത് ഇപ്പോഴും തണുപ്പാണ്ട. അതിനാല്‍ പതിവുപോലെ അന്‍ഫീറും സംഘവും തീ കായുകയാണ്. ഞാനും അതില്‍ പങ്കാളിയായി.പിന്നീട് ചിലര്‍ പല ഭാഗങളിലായി തീ കൂട്ടുവാന്‍ ആരംഭിച്ചു . ഞങ്ങളുടെ കസ്റ്റമര്‍ (തീകായുന്നവര്‍) വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ വേണ്ടി ഞാനും നുഫൈയിലും നിരന്തരം തേക്കിന്റേ ഉണങ്ങിയ ഇലകള്‍ കൊണ്ടിട്ടു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അവസാനം വരെ നിലനിന്നത് ഞങളുടെ തീ ക്കൂനയാണ്. ഇന്ന് കാട്ടിലേക്ക് അല്പം ദൂരം ഒരു ട്രക്കിംഗ് ഉണ്ട് . ഞങ്ങള്‍ അതിന് തയ്യാറായി നിന്നു . പോകുന്നത് വരെ മുരളി സാറും ഞങ്ങളും'വികസനം' എന്ന കവിത
ചൊല്ലി. 7.50 ഓടെ ഞങ്ങള്‍ നടത്തം ആരംഭിച്ചു.ഇന്ന് കാടിന്റെ മറ്റൊരു ഭാഗം.കുറച്ച് നടന്നപ്പോള്‍ ഒരു മാന്‍ പേടയെ കണ്ടു. എന്നാല്‍ മറ്റൊരു ജീവിയേയും
കണ്ടില്ല. പ്രകൃതി ജീവികള്‍ക്കും ഒരു സംരക്ഷണ മാര്‍ഗ്ഗം കൊടുത്തിരിക്കണം. അത് കൊണ്ടല്ലേ, വഴിയില്‍ ഇലയില്‍ മുള്ളുകളുള്ള ഒരു ചെടി കണ്ടത്.
8.30ഓടെ ഞങള്‍ ടവറിലെത്തി. കുന്നിനുമുകളിലാണ് ടവര്‍.അത്ഇരുമ്പാല്‍പണിതതും, കുത്തനെ കയറേണ്ടതുമാണ്
പലരും ടവറില്‍ കയറിയില്ല.ഞാന്‍ എന്റെ ഊഴം കാത്തുനിന്നു .കയറുമ്പോള്‍ നി‍‍ല്‍ക്കാനായി ഒരു സ്ഥലവും അത് കഴിഞ്ഞ് ഏറ്റവും മുകളില്‍
ചെറിയ സ്ഥലവുമാണ് ഉള്ളത് . ചിലര്‍ മാത്രമേ മുകളില്‍ വരെ കയറിയള്ളു. ഞാന്‍ മുകളിലേക്ക് കയറാനാരംഭിച്ചു. ഇടയ്കക്ക് ,മുകളില്‍ നിന്ന് താഴേക്ക്
ഇറങ്ങുന്നവര്‍ക്ക് വേണ്ടി ആദ്യത്തെ സ്ഥലത്ത് നിന്നു.പിന്നീട് കയറാന്‍ ആരംഭിച്ചു.മുകളില്‍ എത്തി.അവിടെ എത്തിയാല്‍ എല്ലാവര്‍ക്കും
പ്രകൃതിയെ ആസ്വദിക്കാനുള്ള കഴിവ് അപ്പോള്‍ ഉണ്ടാവില്ല.എങ്ങനെയെങ്കിലും താഴെ ഇറങ്ങിയാല്‍ മതിയെന്ന മോഹമാണ് ഉള്ളത് .അങ്ങനെ ഞങ്ങള്‍ താഴെ ഇറങ്ങി. ഈ എവറസ്റ്റിന് തുഞ്ചത്ത് എത്തിയ ഗിരീഷ് മാഷ്,നാരായണന്‍മാഷ്,രാഹുല്‍,അന്‍ഫീര്‍,ജുമൈല്‍ തുടങ്ങിയ ചുരുക്കം
ചിലരില്‍ അംഗമായി ഞാന്‍.
ഈ സമയം പലരും ടവറിന് സമീപമുള്ള നെല്ലിക്ക തിന്നുകയായിരുന്നു. 9മണിയോടെ തിരിച്ചു. തിരിച്ചെത്തിയ ഉടനെ ഭക്ഷണം .
ഭക്ഷണ സ്ഥലത്തേ മുളങ്കൂട്ടിനരികില്‍ ഇന്നലത്തേ പോലെ ഇന്നും വാനരന്മാര്‍ പല വികൃതികളും കാണിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു.ഇടയ്ക്ക് തന്റെ മകന്റെ
ജഡവും കൈകളിലേന്തി ദു:ഖ ഭാരത്തോടെ വന്ന അമ്മ കുരങ്ങ് ഞങ്ങളിലും ദു:ഖമുണ്ടാക്കി.
ഞങ്ങള്‍ ദക്ഷിണേന്ത്യ യിലെ കാശിയിലേക്ക് 11 മണിക്ക് യാത്ര തുടങ്ങി.വഴിയില്‍ വച്ച് ഒരു വെള്ളക്കുരങ്ങിനെ കണ്ടു . വഴിയില്‍
പലയിടത്തും 'നിര്‍ദ്ദിഷ്ട ആനത്താര' എന്ന ബോര്‍ഡ് കാണാമായിരുന്നു.ദൂരെ ബ്രഹ്മഗിരി കുന്നുകള്‍ ദൃശ്യ മായി 11.30 യോടെ ഞങ്ങള്‍ തിരുനെല്ലിയിലെത്തി .
പലരും അമ്പലത്തില്‍ കയറി ഞാനും ധനേഷും മറ്റ് ചില കുട്ടികളും കയറിയില്ല. ഞങ്ങള്‍ ബ്രഹ്മഗിരി കുന്നുകളെ നോക്കിനിന്നു . ഇടയ്ക്ക് അവിടെയുള്ളഒരു സായിപ്പിനോട് റാഷിന പേരും സ്ഥലവും ചോദിച്ചു.സ്വീഡന്‍കാരനായ സ്റ്റീഫന്‍ എന്ന അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ഫോട്ടോയ്ക്ക് പോസ് ചെയ്തു.ഞങ്ങള്‍ പാപനാശിനിക്ക് സമീപം എത്തി. ഈ സമയം പലരും 'ഷോപ്പിംഗ് 'നടത്തുകയായിരുന്നു. 1 മണിയോടേ ഞങ്ങള്‍ തിരിച്ചെത്തി.
1മണിതൊട്ട് 1.30 വരെ സമാപനസമ്മേളനമായിരുന്നു.പലരും അഭിപ്രായങള്‍ പറഞ്ഞു.പൊതുവേ നല്ല ക്യാമ്പായിരുന്നു. അധ്യാപകര്‍, പ്രാഥമിക സൌകര്യങ്ങള്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കണമെന്നും , സര്‍ട്ടിഫിക്കറ്റുകള്‍ നല്‍കണമെന്നും,ആവശ്യ മുന്നയിച്ചു. ഞങ്ങള്‍ ബാഗെല്ലാംതയ്യാറാക്കി നിന്നു.രാവിലെ പുഴയില്‍ കുളിച്ചപ്പോള്‍ ശേഖരിച്ച പലതരം കല്ലുകള്‍ ബേഗിലിട്ടു. ഭക്ഷണവും കഴിഞ്ഞ് , എല്ലാവരോടും യാത്രപറഞ്ഞ് 2.25 ന് ഞങ്ങള്‍ മടക്കയാത്ര ആരംഭിച്ചു.
ബോയ് സ് ടൌണില്‍ നിന്ന് ചായപ്പൊടി വാങ്ങിയ ശേഷം ഞങ്ങള്‍ പാല്‍ച്ചുരം ഇറങ്ങാന്‍ ആരംഭിച്ചു. ഈ വഴി വന്നാല്‍ ഇരുപതോളം കിലോമീറ്റര്‍ ലാഭിക്കാം പാല്‍ചുരം ഭൂരിഭാഗം പേര്‍ക്കും പുതുകാഴ്ചയായിരുന്നു. ദൂരെ ആനയുടെ രൂപത്തില്‍ ഒരു മലകണ്ടു. അന്‍ഫീറും കൂട്ടരും ഒരുപാട് പാരഡി ഗാനങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം,ആ രീതിയില്‍ മാഷോട് ചായ വാങ്ങിത്തരാന്‍ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഇരിട്ടിയിലെത്തിയപ്പോള്‍ അത് സാധിച്ചു.യാത്രാസംഘത്തിന്റെ,എണ്ണം കുറഞ്ഞുവന്നു.
ഞങ്ങള്‍ ഇരിക്കൂറില്‍ എത്തി. യാത്ര ശുഭകരമായി അവസാനിച്ചു. വയനാട്ടില്‍ നിന്ന് അച്ഛനും അമ്മയും വരുന്നതും കാത്തിരിക്കുമ്പോള്‍ ഞാനാലോചിച്ചു,വനത്തിനുള്ളില്‍ ഇപ്പോള്‍ കാട്ടാനകള്‍ചിന്നം വിളിക്കുന്നുണ്ടാവാം, കടുവ വേട്ട യാ ടുന്നുണ്ടാവാം കാട്ടി പുല്ല് തിന്നുന്നുണ്ടാകാം, കാളിന്ദി ഓളങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നുണ്ടാകാം, വന്യ ജീവി സങ്കേതത്തില്‍
ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ അടുത്ത ക്യാമ്പ് അംഗങ്ങളെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നുണ്ടാകാം.
ഇനിയുമൊരിക്കല്‍ ഇത്തരമൊരു അനുഭവം കൊതിച്ചുകൊണ്ട് ....................
